filippos tsagkris

Change for Change’s Sake

"Για την εισαγωγή στα τμήματα υψηλής ζήτησης των ΑΕΙ να αποτελέσουν κριτήρια και η πιστοποιημένη γλωσσομάθεια ή οι γνώσεις Η/Υ. Στα κριτήρια εισαγωγής μπορεί να περιλαμβάνονται και εναλλακτικές στις πανελλήνιες τυποποιημένες εξετάσεις (π.χ. εξετάσεις ικανοτήτων πολιτειότητας ή εξετάσεις ακαδημαϊκής αντίληψης ή ακαδημαϊκής απόδοσης, τύπου PISA)."-via

Τόση συμπυκνωμένη βλακεία σε δύο μόλις προτάσεις είχα πολύ καιρό να διαβάσω. Ας τα πάρουμε ένα ένα:

"Πιστοποιημένη γλωσσομάθεια και γνώσεις Η/Υ". Σήμερα οι μαθητές περνούν εκατοντάδες ώρες σε εξωσχολικά φροντιστήρια για να μάθουν ξένες γλώσσες και όλα τα υπόλοιπα που δε μαθαίνουν στα σχολεία. Νομίζω πως όλοι γνωρίζουμε ότι αυτό δεν είναι κάποιο φετίχ, αλλά ο απαραίτητος κοινός παρονομαστής προκειμένου να έχουν έστω την ελάχιστη πιθανότητα να μπουν στο πανεπιστήμιο. Το σύστημα εξετάσεων είναι άκρως ανταγωνιστικό και εξαντλητικό. Δε θα ξεχάσω ποτέ πόσες Τρίτες ξυπνούσα στις 2 και τις 3 το πρωί για να διαβάσω ΑΟΔΕ για το καθιερωμένο τεστ. Μια μέρα πριν τις πανελλαδικές εξετάσεις ήξερα όλη την ύλη απ΄ έξω. Σήμερα δε θυμάμαι ούτε μια γραμμή.

Σ΄ αυτή την παράλογη διαδικασία θέλει τώρα κάποιος να προσθέσει κι άλλη παράνοια. Τα περισσότερα άτομα που γνωρίζω και είναι συνομήλικά μου, έχουν πτυχία σε δύο γλώσσες. Όλοι ξέρουν να χρησιμοποιούν προγράμματα επεξεργασίας κειμένου, file managers, ξέρουν να μπαίνουν στο Internet—τι γράφουν τα δάχτυλά μου—και να στέλνουν email. Θέλουμε τώρα να προσθέσουμε κι άλλες ώρες για να έχουν τα παιδιά περισσότερα διπλώματα ξένων γλωσσών και ένα χαζό πιστοποιητικό γνώσεων Η/Υ, τύπου ECDL. Πότε θα προλάβει κάποιος να τα κάνει όλα αυτά όταν έχει καθημερινά 6 ώρες σχολείο, 3-4 ώρες φροντιστήριο, διαγωνίσματα τις Κυριακές, πολύ διάβασμα και ανάγκη για ύπνο;

Επίσης, τι σημαίνει "εξετάσεις ικανοτήτων πολιτειότητας"; Θέλουμε να προωθήσουμε έναν συγκεκριμένου τύπου πολίτη; Θα ελέγχουμε ποια άτομα ανταποκρίνονται στα χαρακτηριστικά που θα έχει επιλέξει κάποια επιτροπή και με βάση τα αποτελέσματα αυτά θα διαλέγουμε ποιος θα μπει στο πανεπιστήμιο; Από που κι ως που είναι αυτό δημοκρατικό; Μήπως αν δεν περνούν την εξέταση θα τους στέλνουμε και σε γκούλαγκ;

Τι σημαίνει "εξετάσεις ακαδημαϊκής αντίληψης"; Ποιος ορίζει ποια είναι η σωστή και η λάθος ακαδημαϊκή αντίληψη; Ξεχάσαμε τι σημαίνει πανεπιστημιακό άσυλο, ελεύθερη έκφραση και διακίνηση ιδεών στα πανεπιστήμια; Η έκφραση "εξετάσεις ακαδημαϊκής αντίληψης" είναι οξύμωρη.

Τέλος, τι σχέση έχει το PISA με τις εξετάσεις εισαγωγής στο πανεπιστήμιο;

Δεν ξέρω γιατί να θέλουμε να εισάγουμε τέτοιες δογματικές αντιλήψεις στο χώρο της παιδείας και μάλιστα σε ένα σύστημα που όλοι γνωρίζουμε ότι βρομάει εδώ και χρόνια. Τα έχουμε ξαναπεί. Ο τρόπος με τον οποίο εξετάζονται οι μαθητές είναι προβληματικός και πρέπει να αλλάξει. Ωστόσο, η γνώση δεν αντλείται από την εξεταστική διαδικασία. Αν θέλουμε να αλλάξουμε στ΄ αλήθεια την κατάσταση στα σχολεία, θα πρέπει να κάνουμε ριζικές αλλαγές στον πυρήνα του εκπαιδευτικού συστήματος. To 2016 έχουμε εν πολλοίς το ανοιχτό μυαλό και τα εργαλεία για να κάνουμε καινούργια και αποτελεσματικά πράγματα στην παιδεία και δεν πρέπει να αφήσουμε αυτή την ευκαιρία ανεκμετάλλευτη. Όσο νομίζουμε ότι βελτιώνουμε την εκπαιδευτική διαδικασία με επιφανειακές αλλαγές και σπρώχνουμε τη βρόμα κάτω απ΄ το χαλί, όσο οι αλλαγές γίνονται απλώς για να γίνουν αλλαγές, αυτό που στα αγγλικά λέμε "change for change's sake", τόσο θα συνεχίζουμε να κατατασσόμαστε κάτω από το μέσο όρο στα πραγματικά τεστ του PISA. Σε μια χώρα που κάνει πολλά λάθη, αυτό είναι ένα από τα πιο βασικά.

PISA results 2012 image -via

Περισσότερες ενδιαφέρουσες έρευνες του OECD:

*    *    *